Viêm da cơ địa: Dấu hiệu, nguyên nhân, phòng ngừa

Viêm da cơ địa (chàm) là một trong những bệnh lý da liễu mạn tính phổ biến, đặc biệt thường gặp ở trẻ nhỏ. Dù không lây nhiễm, nhưng căn bệnh này lại gây ngứa ngáy dai dẳng, dễ tái phát và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Vậy làm sao để nhận biết sớm viêm da cơ địa, đâu là nguyên nhân gây bùng phát và cách chăm sóc – phòng ngừa hiệu quả là gì? Bài viết dưới đây Skinoo sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất căn bệnh này để có hướng xử lý đúng đắn và an toàn cho làn da, đặc biệt là với làn da nhạy cảm của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Viêm da cơ địa là gì?

Viêm da cơ địa (hay còn gọi là chàm thể tạng) là một bệnh viêm da mạn tính, không lây nhiễm, đặc trưng bởi tình trạng da khô, ngứa dai dẳng, dễ tái phát, và thường liên quan đến cơ địa dị ứng.

Căn bệnh này thường bắt đầu từ giai đoạn sơ sinh hoặc thời thơ ấu, nhưng cũng có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành. Người bị viêm da cơ địa có hàng rào bảo vệ da bị suy yếu, khiến da dễ bị mất nước, khô nứt và dễ bị tác nhân từ môi trường xâm nhập gây viêm.

Dấu hiệu nhận biết viêm da cơ địa

Triệu chứng chung

• Ngứa dữ dội: triệu chứng đặc trưng nhất. Ngứa nhiều hơn vào ban đêm, khiến bé khó ngủ, gãi liên tục.
• Da khô, bong tróc: Da mất nước, khô ráp, dễ nứt nẻ. Sờ vào có cảm giác sần sùi.
• Ban đỏ và sưng nhẹ: Vùng da tổn thương thường ửng đỏ, sưng viêm nhẹ.
• Mụn nước nhỏ, có thể rỉ dịch: Xuất hiện mụn nước li ti, dễ vỡ, chảy dịch vàng, sau đó đóng vảy.
• Da dày sừng, sẫm màu khi kéo dài: Khi bệnh kéo dài, da bị lichen hóa: dày lên, sẫm màu do gãi nhiều.

Vị trí tổn thương phổ biến

• Trẻ nhỏ: Má, trán, cằm, da đầu, khuỷu tay, đầu gối.

• Trẻ lớn & người lớn: Cổ, khuỷu tay, khoeo chân, cổ tay, mắt cá chân, bàn tay.

Xem thêm: Triệu chứng của viêm da cơ địa

Nguyên nhân gây viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa (eczema thể tạng) là bệnh da liễu mạn tính thường gặp, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Tuy chưa xác định được nguyên nhân duy nhất, nhưng các nghiên cứu cho thấy bệnh thường là kết quả của sự kết hợp giữa yếu tố di truyền, môi trường và hệ miễn dịch. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất

1. Rối loạn hàng rào bảo vệ da

Hàng rào bảo vệ da là lớp ngoài cùng giúp da giữ nước và ngăn vi khuẩn, dị nguyên xâm nhập.

• Ở người bị viêm da cơ địa, hàng rào này bị suy yếu, da dễ mất nước, khô và nứt nẻ.

• Thiếu hụt filaggrin – một loại protein cấu trúc da – khiến da dễ tổn thương và viêm nhiễm.

2. Cơ địa dị ứng & yếu tố di truyền

• Trẻ em có bố hoặc mẹ bị viêm da cơ địa, hen suyễn, viêm mũi dị ứng có nguy cơ cao mắc bệnh.

• Đây là biểu hiện của một cơ địa dị ứng bẩm sinh (atopic).

3. Hệ miễn dịch phản ứng quá mức

• Hệ miễn dịch của người mắc bệnh thường phản ứng mạnh với các yếu tố vô hại như bụi, lông thú, thực phẩm,…

• Điều này gây ra phản ứng viêm, dẫn đến ngứa, mẩn đỏ và bong tróc da.

4. Tác nhân môi trường

Các yếu tố kích thích từ môi trường bên ngoài có thể làm bùng phát hoặc làm nặng thêm bệnh:

• Dị nguyên: Bụi nhà, phấn hoa, lông động vật, nấm mốc.

• Chất kích ứng: Xà phòng mạnh, nước giặt, sữa tắm có mùi, vải len,…

• Thời tiết: Lạnh hanh hoặc nóng ẩm đều có thể kích ứng da.

• Mồ hôi: Có thể gây ngứa, làm trầy xước và viêm nhiễm.

5. Yếu tố tâm lý và căng thẳng

• Căng thẳng tinh thần, mất ngủ, lo âu có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.

• Đây là một yếu tố dễ bị bỏ qua trong quá trình điều trị.

6. Nhiễm trùng thứ phát

Khi da bị tổn thương do gãi hoặc chăm sóc không đúng cách, vi khuẩn (như Staphylococcus aureus) có thể xâm nhập, gây viêm nặng và nhiễm trùng.

Viêm da cơ địa là kết quả của sự kết hợp phức tạp giữa di truyền, hệ miễn dịch và môi trường. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ và người bệnh có chiến lược chăm sóc và phòng ngừa phù hợp hơn.

Biến chứng của viêm da cơ địa nếu không kiểm soát tốt

Viêm da cơ địa không chỉ gây ngứa ngáy và mất thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát và điều trị đúng cách. Dưới đây là các biến chứng phổ biến

Nhiễm trùng da thứ phát

Khi da bị khô, nứt nẻ hoặc trầy xước do gãi, các loại vi khuẩn (đặc biệt là Staphylococcus aureus), virus hoặc nấm dễ xâm nhập gây nhiễm trùng:

• Da sưng đỏ, nóng rát

• Có mủ hoặc dịch vàng

• Lở loét, rỉ dịch

• Trường hợp nặng có thể gây sốt

Dày da, lichen hóa

Gãi nhiều trong thời gian dài khiến da trở nên dày sừng, sẫm màu, sần sùi gọi là hiện tượng lichen hóa.

• Làm mất thẩm mỹ nghiêm trọng

• Gây ngứa dai dẳng và khó phục hồi

• Điều trị thường kéo dài và kém hiệu quả hơn

Rối loạn giấc ngủ

Ngứa dữ dội về đêm khiến trẻ em và người lớn mất ngủ, ngủ không sâu giấc.

• Ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần ở trẻ

• Gây mệt mỏi, cáu gắt, giảm tập trung ở người lớn

Tác động đến tâm lý

Bệnh kéo dài ảnh hưởng lớn đến tâm lý người bệnh:

• Mặc cảm, thiếu tự tin vì vùng da tổn thương

• Trẻ nhỏ dễ cáu kỉnh, khó chịu, chán ăn

• Người lớn dễ rơi vào trạng thái stress, trầm cảm nhẹ

Lệ thuộc thuốc (corticoid)

Nếu lạm dụng thuốc bôi chứa corticoid mạnh, không theo chỉ định:

• Gây teo da, giãn mạch máu dưới da

• Da dễ bị kích ứng hơn

• Khó phục hồi hàng rào da tự nhiên

Viêm da cơ địa không chỉ là bệnh ngoài da đơn thuần. Nếu không kiểm soát tốt, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Việc chăm sóc da đúng cách, duy trì độ ẩm và tránh các yếu tố kích thích là chìa khóa để phòng ngừa biến chứng.

Cách chăm sóc & phòng ngừa tái phát viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa là bệnh da mạn tính dễ tái đi tái lại. Tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng nếu được chăm sóc đúng cách, người bệnh có thể kiểm soát tốt triệu chứng và hạn chế tái phát.

Dưỡng ẩm da hàng ngày – Chìa khóa giữ làn da khỏe mạnh

• Sử dụng kem dưỡng ẩm chuyên dụng cho da nhạy cảm, không mùi, không chứa chất bảo quản.

• Thoa kem dưỡng 2–3 lần/ngày, đặc biệt sau khi tắm hoặc rửa tay.

• Ưu tiên sản phẩm chứa ceramide, glycerin, hoặc các thành phần phục hồi hàng rào bảo vệ da.

Tắm đúng cách, tránh làm khô da

• Tắm nước ấm nhẹ, không quá nóng (35–37°C), tối đa 5–10 phút.

• Dùng sữa tắm dịu nhẹ, không xà phòng, không hương liệu.

• Lau khô nhẹ nhàng bằng khăn mềm, không chà xát mạnh.

• Bôi dưỡng ẩm ngay sau tắm để khóa ẩm cho da.

Tránh các yếu tố kích thích và dị nguyên

• Tránh tiếp xúc với:

  • Chất tẩy rửa mạnh, xà phòng, nước hoa, thuốc tẩy.

  • Thực phẩm gây dị ứng nếu đã được xác định (sữa bò, trứng, đậu phộng…).

  • Môi trường ô nhiễm, bụi nhà, lông thú, phấn hoa.

  • Vải len, nilon – nên mặc quần áo cotton thoáng mát.

• Giữ nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát – hạn chế nấm mốc và mạt bụi.

Kiểm soát nhiệt độ & độ ẩm trong môi trường sống

• Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột hoặc môi trường quá khô.

• Dùng máy tạo ẩm trong phòng khi thời tiết hanh khô.

• Giữ nhiệt độ phòng ổn định, không quá nóng hoặc quá lạnh.

Hạn chế gãi – bảo vệ hàng rào da

• Cắt móng tay ngắn, đặc biệt ở trẻ nhỏ.

• Mặc bao tay khi ngủ nếu cần thiết để tránh gãi vô thức.

• Sử dụng gel nano bạc để giảm ngứa, ngăn ngừa viêm nhiễm

Quản lý căng thẳng

• Stress có thể kích hoạt hoặc làm nặng thêm bệnh.

• Tập thư giãn, yoga, thiền, thể dục nhẹ nhàng để giúp ổn định tâm lý.

Tuân thủ điều trị của bác sĩ

• Khi bùng phát, cần điều trị đúng loại thuốc, đúng liều, đúng thời gian.

• Không tự ý ngưng corticoid hoặc lạm dụng thuốc mạnh.

• Tái khám định kỳ để điều chỉnh hướng điều trị kịp thời.

Ngoài việc dùng thuốc, tăng cường chăm sóc da đúng cách và phòng tránh các yếu tố nguy cơ chính là chìa khóa để kéo dài thời gian thuyên giảm và giảm nguy cơ tái phát viêm da cơ địa.

Vai trò của sản phẩm hỗ trợ phục hồi da trong viêm da cơ địa

Việc sử dụng các sản phẩm phục hồi da đúng cách giúp rút ngắn thời gian điều trị, giảm tái phát và bảo vệ hàng rào da – yếu tố cốt lõi trong kiểm soát viêm da cơ địa (VDCĐ).

Tăng cường phục hồi hàng rào bảo vệ da

• Hàng rào da bị tổn thương là nguyên nhân chính khiến da dễ mất nước và dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, dị nguyên.

• Các sản phẩm hỗ trợ phục hồi có chứa thành phần dưỡng ẩm, kháng khuẩn nhẹ, kích thích tái tạo tế bào da sẽ giúp củng cố hàng rào bảo vệ.

Giảm nguy cơ nhiễm trùng và bùng phát

• Gãi nhiều có thể làm da trầy xước, tạo điều kiện cho vi khuẩn (như tụ cầu vàng) xâm nhập.

• Sản phẩm chứa nano bạc có khả năng sát khuẩn nhẹ, giúp làm sạch bề mặt tổn thương mà không gây kích ứng.

Dưỡng da an toàn – không corticoid

• Với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai, việc tránh lạm dụng corticoid là điều bắt buộc.

• Các sản phẩm phục hồi da không chứa corticoid, không chất tạo mùi, không paraben giúp duy trì hiệu quả phục hồi mà vẫn đảm bảo an toàn lâu dài.

Viêm da cơ địa là bệnh lý da liễu mạn tính, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát hiệu quả nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Trong đó, việc duy trì hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh, dưỡng ẩm đầy đủ và tránh các yếu tố kích ứng là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa bùng phát và hạn chế biến chứng. Đặc biệt, lựa chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp, an toàn cho làn da nhạy cảm của trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai là điều không thể bỏ qua.

Skinoo – Giải pháp phục hồi da an toàn cho làn da nhạy cảm

Skinoo tự hào mang đến các sản phẩm hỗ trợ phục hồi da như:

• Kem đa năng chứa chiết xuất yến mạch, chiết xuất cúc La Mã và prebiotic FOS  giúp làm dịu da và tăng cường hàng rào bảo vệ. Sản phẩm không chứa corticoid, không mùi, không chất bảo quản độc hại, đã được kiểm định da liễu – phù hợp sử dụng hàng ngày cho cả trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và mẹ bầu.
• Gel Nano Bạc kháng khuẩn lành thương, ngăn ngừa thâm sẹo

Khám phá ngay bộ sản phẩm phục hồi da Skinoo – an toàn, lành tính, hỗ trợ chăm sóc làn da viêm ngứa, khô rát và dễ kích ứng.

Hãy để Skinoo đồng hành cùng bạn trên hành trình xây dựng một làn da khỏe mạnh, mịn màng và rạng rỡ, bất kể bạn thuộc loại da nào hay đang trong giai đoạn chăm sóc nào. Skinoo – dịu nhẹ từ thiên nhiên, phục hồi cho mọi làn da.

CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI ALTACO

• Hotline: 0963 062 905
• Fanpage: Skinoo
• Địa chỉ: 22 TTTM Le Parc, Gamuda Land, Hoàng Mai, Hà Nội

Đội ngũ chuyên gia Skinoo luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn để lựa chọn giải pháp chăm sóc da phù hợp và an toàn nhất.

Skinoo – Da khỏe là Da đẹp!